ŠLJIVA – BLAGO SRBIJE
Šljiva, sveža, sušena ili prepečena kakva god- uvek je imala posebno mesto u istoriji Srba. Na rođenju, krštenju ili venčanju bila je uteha, lek ali neretko i izvor zarade, osnov preživljavanja. Danas nije daleko od toga, ali nije ni blizu.
Kazan ćete i naći, ali mašinu za sušenje šljiva, u kojoj su je sušili naši preci, gotovo je nemoguće naći. Šljiva se smatra nacionalnom vrstom voća i nalazi se na prvom mestu u voćarskoj proizvodnji Srbije, kako po broju stabala tako i po godišnjoj proizvodnji.
U Srbiji se najviše šljive preradi u rakiju. Sušena šljiva predstavlja značajan izvor energije potrebne organizmu. Šljiva je bila jedan od najvažnijih izvoznih proizvoda u XIX veku u Srbiji. Sušenje u domaćoj radinosti se obavljalo prirodnim načinom, na suncu, a pojavom seoskih sušnica koje su se zvale „pušnice“ dolazi do masovne proizvodnje sušene šljive i izvoz u zemlje Evrope i u SAD.
Zlatno doba u proizvodnji i izvozu sušene šljive je u periodu od 1881. do 1900. godine, kada prosečan izvoz iznosi 26 200 t, dok je 1887. godine zabeležen rekordan izvoz od 41 296 t. Apsolutni rekord u izvozu sušene šljive od 66 390 t je bio 1923. godine.
U šumadijskom seoskom domaćinstvu postojalo je desetine pomoćnih objekata što najrečitije govori o raznovrsnosti proizvođačke delatnosti na selu, poreklu stanovništva i njegovog privrednog razvoja. U ovom podneblju, kao šljivorodnom području, među seoskim pomoćnim objektima bila je prisutna i sušnica za sušenje šljiva, koja se u zavisnosti od kraja zvala mišana, jemišana ili sušara.
Kvalitet domaćih sorti šljiva i mogućnost prodaje suvih šljiva uzrokovalo je nastanak veštačkog načina sušenja, kojim se dobija veća količina ovog proizvoda. Zbog hranjive i biološke vrednosti, šljive iz Srbije, su bile u obroku prvog kosmonauta Jurija Gagarina, a kasnije i u obrocima drugih kosmonauta.